Hñahñu, San Ildefonso Tepeji del Rio

MITꞋÄ GOHIꞋÄ RÄ NSE̱KUÄNZAYA HÑÄHNI
TEEH-RAP-NAH-016/2019 ne nuꞋu̱ xi godi.

Rá nꞋate ma yoto ma mpa rä zäna Ꞌre̱tꞋa ma na rä kje̱ya yo mꞋo nꞋe ꞋṟetꞋa ma gu̱to, rä Hñu Nzaya gá Nhuahna Ndä rá Ngu̱Ꞌtähai Hñu̱nthe bi uñꞋä nuna kohi gá nse̱kuänzaya ha nuꞋä rä Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi TEEH-RAP-NAH-016/2019 ne nuꞋu̱ xi yä godi, habu̱ bi uati bi mañꞋu̱ yä kohiꞋu̱ yä tꞋo̱tꞋe ne yä nthanthñä ge go bi Ꞌyo̱tꞋeꞋu̱ yä mutꞋä ñꞋexä ndä: Nueva Alianza Hidalgo, rä Revolución Democrática, Verde Ecologista de México ne nuꞋu̱ yä nda César Cruz Benítez, Eric Téllez Hernández ne Arturo Copca Becerra, nꞋa ngu nꞋa di gehyu̱, habu̱ ge bi goꞋo nkjaua:

1. Ri ñꞋeꞋä rä Nthanthñä habu̱ di suꞋu̱ yá NtꞋe̱pi gá Nhuahna ndäꞋä rä kjäꞋi ja oxni ha nuna TEEH-JDC-143/2019, rä Hñu NzayaꞋä Nhuahna NdäꞋä Hñu̱nthe bi gohiꞋä bi ma ge dä Ꞌe̱kitho ngeꞋtho ge himbi ꞋyuñaꞋä rä yaꞋä ngu ri Ꞌñehe.

2. Ri ꞋñeꞋä rä Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi TEEH-RAP-PVEM-018/2019, bi ma XÄ NKJAPU̱ MA KJUÄNIꞋU̱ yä tꞋo̱tꞋä ntsꞋomꞋu̱i ge bi kja ma kjuäniꞋä rä Partido Verde Ecologista de México, ngeꞋtho ge nuꞋä ma gaꞋthoꞋä rá mutꞋä hmuntsꞋi rä Ngu gá Nhuahna Ndä Hñu̱nthe, himbi ma xä hño hánkja yá tꞋo̱tꞋe ne ngu ri Ꞌñehe ge dä nkjapu̱ ma kjuäni nuꞋä rä yu̱tꞋise̱ ma kjuäni gá mꞋe̱tꞋo menguua, geꞋä bi tsꞋokiꞋä rä kohi ma kjuani.

Ngutho, nuna Hñu Nzaya gá Nhuahna Ndä bi zo̱tꞋa rá mfeni ge nuꞋä rä yu̱tꞋise̱ xa ho̱nse̱Ꞌä hinge te rä Ꞌbe̱Ꞌä, xa ho̱nse̱Ꞌä, núꞋbu̱ ge nꞋa rä kjäꞋi ge ne dä tꞋexä nzaya ha nꞋa rä nhuahni ena ge ri ꞋñeꞋä mꞋe̱tꞋo menguaua. Hänge bi Ꞌñena ge, nuꞋbu̱ ne dä yu̱tiꞋä rä nhuahna ndä hinge ho̱nse̱ ri ꞋñepiꞋä dä ꞋñudiꞋä rá he̱Ꞌmi gá yu̱tꞋise̱, nuꞋä ma hyoni ge dä ungä nuꞋä rä he̱Ꞌmi gá yu̱tse̱ ma kjuäni, hänge nkjapu̱ nuna Ngu Nhuahna Ndä Hñu̱nthe, pe̱Ꞌtsi dä Ꞌyadi nuna he̱mi o nuna Kjuänahe̱Ꞌmi, ge di mani ge ri Ꞌñehui ma hye̱giꞋä rä hmuntsꞋämꞋu̱i hapu̱ Ꞌbu̱i ha nkjapu̱ dä kja ma kjuäni nuꞋä ri Ꞌñepä rä kjuäni ne rä geꞋä kohinzaya.

NgeꞋthona xi mambi, bi Ꞌbe̱pä nuꞋä rä MutꞋa HmuntsꞋi GaꞋtho rä Ngu Nhuahnä Ndä Hñu̱nthe, nkjapu̱ ge, dá mfaxteui rä Ngu GaꞋtho yä Hnini MꞋe̱tꞋo Menguua, nkjapu̱ nehe na ꞋBehna ꞋBe̱fi gá Ntede yä Hnini MꞋe̱tꞋo Menguua GaꞋtho Hñunthe, ge dä hyoki ne dä po̱ngä nꞋa rä mfixtꞋofo hapu̱ di oxä yä thuhu yä nzaya mꞋe̱tꞋo menguua ge dä kjapi ge nuꞋu̱ yä kjäꞋi toꞋo dä ne dä yu̱tꞋäse̱ ngu nꞋa rä kjäꞋi mꞋe̱tꞋo menguua dä za dä ja ma kjuäniꞋä rä Ꞌyu̱u̱ ko nꞋa rä he̱Ꞌmi o nꞋa rä kjuänahe̱Ꞌmi dä ungä nꞋa rä Ndä ge nuꞋä fädi ge go uniꞋä.

ST-JRC-15/2019 ne nuꞋu̱ yä xi godi.
ST-JRC-15/2019

NgeꞋtho himbi ho nuna nkohi ri mꞋetꞋo Ꞌñepi yä da César Cruz Benítez, Ángel Pérez Hernández, Esperanza Ponce Ponce ne nuꞋä rä Partido de la Revolución Democrática, nuni bi ts’odbi ma nꞋaki, hänge rá ngeä, rä Xe̱kä Mpo̱hña HmuntsꞋiꞋä Nzu̱phni hñämfo̱ tꞋembi Toluca ri ꞋñeꞋä rä Hñu Nzaya gá Nhuahna NdäꞋä rä Dängä Nzaya GaꞋtho MꞋonda ge bi Ꞌu̱iꞋä rä Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi ST-JRC-15/2019 ne nuꞋu̱ yä xi godi, ne nuꞋä rá hñuu mpa rä mu̱di zäna bi mañꞋä rá kohi hapu̱ nkjapu̱ ge bi gohi nkjaua:

1. NuꞋä rä e̱ki bi hma ha nuna Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi TEEH-JDC-143/2019 rä Xe̱kä Mpo̱hña HmuntsꞋiꞋä Nzu̱phni hñämfo̱ tꞋembi Toluca ha nuna nthanthñä xä Ꞌbe̱tsi ko ngeꞋä rá Ꞌbede ST-JDC-176/2019, bi Ꞌyadi rä César Cruz Benítez, geꞋä bi koꞋtsi rá nse̱kuänzaya rä Hñu Nzaya gá Nhuahna Ndä rá Ngu̱Ꞌtähai Hñu̱nthe, ri ꞋñepiꞋä rá e̱ki rä nthanthñä kjäꞋi ua, hänge ko nuꞋä gaꞋtho rá ngu̱tꞋänzaya bi ꞋbepiꞋä rä Ngu Nhuahna Ndä Hñu̱nthe ge rá hyaxꞋä na pa mꞋe̱fi ngu bi uadiꞋä rá huahna ndä Ꞌyo nuꞋye̱ ha nuna hyodi, dä mu̱ nuna Ꞌbe̱fi ha dä nkja yä mꞋe̱tꞋo ntꞋanate ri Ꞌñepä yä jo gá ñꞋexä ndä mꞋe̱tꞋo menguua, yä Ꞌbe̱hña yä ñꞋo̱ho̱ ne yä mꞋe̱tꞋo meguua ha nuꞋu̱ yä ntꞋe̱xä ndä, ri ꞋñeꞋä nuꞋä rä yu̱tꞋise̱ mꞋe̱tꞋo menguua ne nuꞋä rä yu̱tꞋise̱ mꞋe̱tꞋo menguua ma kjuäni, nkjapu̱ nehe ngu ma Ꞌra ma hye̱gi handi ge ngu nkjapu̱ nehe ngu nuꞋä rä tꞋo̱tꞋe ma kjuäni mꞋe̱tꞋo menguua ha rä Ngu̱Ꞌtähai, ngeꞋtho ge nuꞋu̱ yá uadi dä za dä thä, ha nuꞋä rá yaꞋä ma hyoni, ha nuꞋbu̱ hina, ge dä thokiꞋu̱ yä ntꞋompaꞋñuu gá tꞋo̱tꞋä nhuahniua ri Ꞌñehni.

Ngutho, bi Ꞌbe̱pi rä Ngu gá Nhuahna Ndä Hñu̱nthe dä poꞋña rä nkohi IEEH/CG/030/2019, dä hñuspäbi dä ma hänkja dä kjapi dä thokä nuya ñꞋoxa nxii gá ñꞋexä ndäse̱ ge dä ñhuxä ha yä ñaxu hnini mꞋe̱tꞋo menguua ge dä ñaxubiꞋu̱ yä kjäꞋi mꞋe̱tꞋo menguua ge dä me̱tsä gaꞋdä nuꞋä tꞋapi pa dä nkjapu̱ ngu nuꞋä rä yu̱tꞋise̱ ma kjuäni.

Nkjapu̱ nehe, bi kjapi ge dä hyokä nuna Ꞌratsä pohñä ha mani hánkja dä thuxä nꞋa rä ndä mꞋe̱tꞋo menguua ha dä Ꞌñuti gaꞋdä yá kjäi ha yä hñä mꞋe̱tꞋo menguua ha rá Hyodi Hñu̱nthe.

2.- Ngu eñꞋä nuna Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi TEEH-RAP-PVEM-018/2019, rä Xe̱kä Mpo̱hña Hmuntsi Nzu̱phni tꞋembi Toluca, bi hñäkä nuꞋä rä nse̱kuänzaya xki gohi nu yä Hñu Nzaya Nhuahnä Ndä habu̱ xki mañꞋu̱ ge dä thoki nꞋa rä mfistꞋofo ha dä ñꞋoxa yä thuhu yä ndä mꞋe̱tꞋo menguua ri ñꞋeä rá yu̱tꞋise̱ mꞋe̱tꞋo menguua, hapu̱ ge dä mutꞋi yä xe̱kä hmaꞋu̱ yä Ꞌyo̱tꞋe, rá mꞋetꞋoꞋä, nuꞋä rí ꞋñeꞋä rä mpumfri ge dä nse̱kui nꞋa ngu nꞋaꞋu̱ yä nzäimꞋu̱i; mfistꞋofoꞋä ja, geꞋu̱ bi kjapi bi kja ma kjuäni nuꞋu̱ Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi ST-JRC-15/2019 y ST-JDC-177/2019, rä Partido de la Revolución Democrática nkjapu̱ nꞋehe yä kjäꞋi Ángel Pérez Hernández ne Esperanza Ponce Ponce, nguda.

Nu bi mani, geꞋu̱ bi gohi ge rä Hñu Nzaya Nhuahna Ndä nuua, bi Ꞌbe̱pä rä Ngu Nhuahnä Ndä Hñu̱nthe ge dä hyokä nꞋa rä mfistꞋofo ha dä ñꞋoxä yá thuhu yä Ndä mꞋe̱tꞋo menguua geꞋu̱ dä Ꞌñuña yá juäniꞋä rä yu̱tꞋise̱ ma kjuäni, hingo rä ngeꞋä dä za dä nkja ma Ꞌraa, geꞋä kjapi ngu hingä o̱tꞋäꞋbedi rä ntheti nꞋa ngu nꞋaꞋu̱ yä nzäimꞋu̱i.

Ri Ꞌñehni nuna bi thogi, mbo ha nuna Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi ST-JDC-177/2019, nuꞋä to bi ngaxte bi mañi ge nuna ri Ꞌñepä rä noya yu̱tꞋise̱ ma knjuäni tꞋembi hñämfo̱ autoadscripción calificada ge nꞋa rä hñä hingi fädi ha yä hnini mꞋe̱tꞋo menguua ha geꞋä go ri Ꞌñepi yá ue̱ndaꞋu̱ yä ñꞋexa ndä ge dä ñꞋexä yä kjäꞋi mꞋe̱tꞋo menguaua. 

NuꞋä ma nꞋaño, ha rä Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi ST-JDC-178/2019, rä ngaxte Esperanza Ponce Ponce, bi mani ge nuna Hñu Nzaya Nhuahna Ndä ua bi Ꞌñena ge himbi hyandi nꞋa rä he̱Ꞌmi ha oxä yá thuhu yä ndä hmuntsꞋämꞋu̱i ha rä ngu̱Ꞌtähai geꞋä di theti ge nuꞋa to tu rä tsꞋoki xa di yoptho.

Hänge rá ngeꞋä, rä Xe̱kä Mpo̱hña HmuntsꞋi Nzu̱phni tꞋembi Toluca bi maä ge rä Hñu Nzaya Nhuahna ndä Hñu̱nthe nuꞋbu̱ mi se̱kuä himbi Ꞌyo̱tꞋe ni nꞋa tu̱i nuꞋä mi tꞋapi ge dä thetä ngu gá nꞋa ngu nꞋaꞋu̱ yä nzäimꞋu̱i, habu̱ ge pe̱Ꞌtsi dá thetä habu̱ di uäntsꞋiꞋu̱ yá ntꞋe̱pi yä nhuahna ndä yä kjäꞋi mꞋe̱tꞋo menguua. Nuna ngeꞋä, nuꞋbu̱ ngu bi xipäbi rä Nzaya nhuahna Ndä ge dä thokä nꞋa rä mfistꞋofo ha dä ñꞋoxä yá thuhu yä ndä mꞋe̱tꞋo menguua, bi Ꞌyo̱tꞋe na rä ntsꞋomꞋu̱i gá nkju̱Ꞌmate ntsꞋe̱di, hapu̱ ge bi Ꞌbe̱pä ma hye̱giꞋu̱ yä mutꞋa ñꞋexä ndä ge dá Ꞌyo̱tꞋe nuꞋä rä Ꞌbe̱manhuahni ri Ꞌñepi ge dä kja ma kjuäni ge nuyä kjäꞋi mꞋe̱tꞋo menguua ge dä hñutsꞋi, ri ꞋñeꞋu̱ yá Ꞌyuu ha nꞋa rä hmuntsꞋämꞋu̱i.

Ngutho, bi ma ge nuna Ññu Nzaya Nhuahna Ndä Hñu̱nthe bi tsꞋogitho himbi hñetä nuꞋu̱ yá uaho yä ntꞋompäꞋñuu yä mutꞋänkohiꞋu̱ yä mꞋe̱tꞋo menguua ha nuna Ngu̱Ꞌtähai, nkjapu̱ bi hopi bi thogitho nuꞋu̱ yá mꞋu̱i mahye̱gi ha nꞋa rä mfaxteui nꞋa ngu nꞋaꞋu̱ yá ntꞋompäꞋñuuse̱Ꞌu̱ yä mꞋe̱tꞋo menguua ne yä hyokä kohinzaya, ha nuꞋu̱ yá ntꞋe̱pi yä hnini ne yä hmuntsꞋämꞋu̱i ꞋmꞋe̱tꞋo menguua, ha nuꞋä manse̱ ne yá mꞋu̱ise̱Ꞌu̱ yä hnini ne yä hmuntsꞋämꞋu̱i mꞋetꞋo menguaua, nkjapu̱ nehe ha nuꞋä rá nsuꞋä rá Ꞌyu̱u̱ gá nzäimꞋu̱i ma nꞋañꞋo ne nuꞋu̱ yá hmuntsꞋä kjäꞋi-hñähni.

Ha nubye̱ hää, nuꞋu̱ yä xii ha dä nthuxä yä thuhu yä ndä gá hmuntsꞋämꞋu̱i, nuꞋä rä Xe̱kä Mpo̱hña Hmuntsi Nzu̱phni tꞋembi Toluca bi ma ge nuꞋä rä Hñu Nzaya ua bi kja kjuäni ge mi kja nꞋa rä mfistꞋofo gá ndä ri ꞋñeꞋu̱ yä nse̱kuäte ne rä Ꞌbe̱fi gá mꞋatha bi Ꞌyo̱tꞋeꞋä rä HmuntsꞋä Hyokä kohinzayase̱Ꞌä rä Ngu̱Ꞌtähai Hñu̱nthe, geꞋä bi hneki ge ngu nꞋa rä nthäkäteꞋä rá mꞋu̱ise̱Ꞌu̱ yä hnini ne yä hmuntsꞋämꞋu̱i mꞋe̱tꞋo menguua ne nuꞋä gaꞋtho yá ntedeꞋu̱ yä nzäimꞋu̱i, ngeꞋtho ge nuꞋä rá nthoki ngätsꞋi ne rá gäxä hñetiꞋä rä mfistꞋofo ñꞋoxä ndäꞋu̱ yä Ꞌbe̱tꞋo menguua ngu geꞋä rä Ꞌbe̱pä nthetiꞋu̱ too di kja ma kjuäniꞋä rä yu̱tꞋise̱ ma kjuäni, nuꞋä di hneki, ge xa ma kjuäni, ge hingi hopi ha hingä o̱tꞋä Ꞌbe̱di ha nixi nkjapu̱ ri ꞋñeꞋä yá ntꞋe̱piꞋu̱ yä hnini ne yä hmuntsꞋämꞋu̱i mꞋe̱tꞋo menguua.

Hänge rá ngeꞋä, bi hñäkä nuna nse̱kuänzaya bi mañꞋä rä Hñu Nzaya Nhuahna ndäꞋä rä ngu̱Ꞌtähai Hñu̱nthe, ha nuꞋu̱ ñähni, ge ri Ꞌñepä nuꞋu̱ yä tꞋo̱tꞋe ge nuꞋä rä Ngu NguꞋtähai Nhuahna Ndä Hñu̱nthe hindä ja me̱ti ge go dä hyokiꞋä rä mfistꞋofo dri Ꞌbe̱pi, ha nixi geꞋä nse̱he̱Ꞌä, nixi nꞋa rä he̱Ꞌmi ma hyonibiꞋu̱, ge nuꞋbu̱ nuꞋu̱ yä ñꞋexä ndä ne dä kja ma kjuäni nuꞋä rä yu̱tꞋise̱ mꞋe̱tꞋo menguuaꞋu̱ yä kjäꞋi ge dä ñꞋetsꞋi, geꞋä dä kjapi dä gohi ge nixi rä tsꞋe̱di gaꞋtho nuꞋu̱ yä tꞋo̱tꞋe xä nkja geꞋä dä beni dä Ꞌyo̱teꞋä ngu mañꞋä rä Nzaya ri ꞋñeꞋä xä Ꞌbe̱pi.

3. Ha nubye̱ hää, mboꞋu̱ yä Ꞌbe̱tsä he̱Ꞌmi ST-JDC-198/2019 y ST-JDC-177/2019, rä na Esperanza Ponce Ponce ne rä da Ángel Pérez Hernández, nꞋa ngu nꞋayu̱, bi Ꞌñena ge nuꞋä rä Hñu Nzaya Nhuahna Ndä rä Ngu̱Ꞌtähai Hñu̱nthe bi zogitho nuꞋbu̱ bi mañꞋä bi po̱ni ne bi ñꞋuñꞋä dä fädi te ri bo̱ñꞋä o hänja dä Ꞌyu̱tꞋä nꞋa rä tsꞋodbi ha dä kjapi dä kja ma kjuäniꞋä rá bo̱niꞋä nꞋa rä he̱Ꞌmi ge xa dä eñꞋä ma kjuäniꞋä rä yu̱tꞋise̱ ma kjuäni, ngutho ge bi zogi himbi Ꞌratsä ntꞋofo ne bi Ꞌñuti gaꞋdä yä kjäiꞋä rá nse̱kuänzaya.

Ngu bi mani, nuꞋä rä Xe̱kä Mpo̱hña Hmuntsi Nzu̱phni tꞋembi Toluca rá Dängä Nzaya GaꞋtho MꞋonda bi Ꞌyena ge nuꞋä rä nzaya ge go ri Ꞌñepäbi, nguꞋä ri Ꞌñepi, pe̱Ꞌtsi dä Ꞌyoni, dä tꞋekei, dä tsu, ne dä kja ma kjuäni yá ntꞋe̱piꞋu̱ yä kjäꞋi mꞋe̱tꞋo menguua, gehna, ngu mangä nuꞋu̱ yä kohinzaya xa hma, ngeꞋtho ge nkjapu̱ dä kja ma kjuäniꞋä ge dä zo̱xä gaꞋthoꞋu̱ yä mꞋe̱tꞋo menguaua ha rá ngu̱tꞋänzayaꞋä rä Ngu̱Ꞌtähai.

NgeꞋtho na xi mambi, bi Ꞌbe̱pä nuꞋä rä Hñu Nzaya Nhuahna Ndä Hñu̱nthe ge dä Ꞌñuti gaꞋdä yä kjäi, hñämfo̱ ne gaꞋdä nuꞋu̱ yä hñäki mañꞋä rä mu̱di se̱kä ntꞋofo rä mꞋe̱pi 39, rä mu̱di se̱kä ntꞋofoꞋä, rä Kohi Nzaya gá NtꞋe̱pi ne gá NzäimꞋu̱i yä MꞋe̱tꞋo Menguua ha rá Ngu̱Ꞌtähai Hñu̱nthe, TeꞋä rä hñähni ngaxte mañꞋä nuꞋä rä mu̱di xe̱kä ntꞋofo rá Ꞌbede 295 nuꞋä rä NtꞋompä ꞋÑuu Nhuahna Nda ua, nuꞋä rä yaꞋätho ngu ri Ꞌñehe ge dä ꞋñudiꞋä a nehe nuꞋä rä nda gá huahnate toꞋo dä tꞋumbä rä hñähni ngaxte, ngu nkjapu̱ nehe ge dä Ꞌratsä ntotꞋofo ne dä Ꞌñuti gaꞋdä yä kjäi nuꞋä rä se̱kuänzaya di hñähni, ngu mañꞋä rä mꞋe̱pi 295 nuꞋä rä NtꞋompä ꞋÑuu gá Nhuahna Nzayaua, ko nuꞋä xa dä bädi nꞋa ngu nꞋaꞋu̱ to di hñähni ge xa bi thäki, geꞋä rä hño bi gohi bi mangä nuna Xe̱kä Mpo̱hña HmuntsꞋi.